Nastanak bloka zemalja Trećeg svijeta i njihova politika
Naučili smo
Nakon Drugog svjetskog rata započeo je snažan proces osamostaljenja zemalja koje su bile pod upravom kolonijalnih sila, prije svega Velike Britanije i Francuske. Pokreti za oslobađanje od kolonijalne uprave prvo su se pojavili u Aziji, a zatim u Africi. Ujedinjeni narodi donijeli su o davanju nezavisnosti zemljama pod kolonijalnom upravom koju je Generalna skupština UN-a usvojila 1960. godine. Nakon osamostaljenja kolonija došlo je do privredne prevlasti moćnijih država i njihovih kompanija nad privredno slabijim državama. Taj proces naziva se . Nakon Drugog svjetskog rata, u vrijeme blokovske podjele svijeta, nastao je Pokret nesvrstanih, koji je bio protiv blokovske podjele i neokolonijalizma.
Kraj britanskog kolonijalnog carstva
Nakon Drugog svjetskog rata u Aziji i Africi javili su se oslobodilački pokreti zemalja koje su bile pod kolonijalnom vlašću velikih kolonijalnih sila. Iako je pobjedonosno okončala Drugi svjetski rat, Velika Britanija više nije mogla biti u ulozi velike kolonijalne sile, pa je započela proces raspuštanja britanskog kolonijalnog carstva. Za razliku od Britanije, Francuska je odlučila svoje kolonijalne posjede braniti silom. Odgovori na pitanja i provjeri šta znaš o oslobodilačkim pokretima nakon Drugog svjetskog rata i procesu raspuštanja britanskog kolonijalnog carstva.
Aparthejd
Politika zasnovana na rasističkoj pretpostavci o dominaciji bijelaca, posebno ona koju je provodila vlada Južnoafričke Republike od 1948. pa do 1990-ih godina, naziva se aparthejd. Jedan od simbola borbe protiv aparthejda je južnoafrički političar i državnik Nelson Mendela (Nelson Rolihlahla Mandela). Okreni karticu u nastavku i saznaj više o njemu, a zatim poslušaj pjesmu irske grupe U2 Ordinary Love, koju je ova grupa napisala za film o legendarnom Mendeli a koji nosi naziv Mandela: Long Walk To Freedom.
Bio je član organizacije Afrički nacionalni kongres, koja se borila protiv aparthejda u Južnoafričkoj Republici. Uhapšen je i u zatvoru je proveo 27 godina. Oslobođen je 1990. godine, a 1994. godine postao je prvi crni predsjednik Južne Afrike.
Dobio je Nobelovu nagradu za mir 1993. godine. I danas predstavlja simbol borbe
za slobodu, pravdu i jednakost.
Razmisli: jesu li zemlje koje su nakon oslobođenja postale
nezavisne od svojih kolonizatora, zaista postale nezavisne?
Nesvrstani
U vrijeme blokovske podjele svijeta i pojave neokolonijalizma nastao je Pokret nesvrstanih.
Riješi zadatke u nastavku i provjeri šta znaš o ovom pokretu.
Tito, Naser, Nehru
Za kraj, okreni karticu i saznaj više o osnivačima Pokreta nesvrstanih.
Politika nesvrstanosti je vanjska politika nastala nakon Drugog svjetskog rata koja se protivi svrstavanju u vojno-političke saveze velikih sila i blokovskoj podjeli svijeta. Osnivači Pokreta nesvrstanih bili su Josip Broz Tito, predsjednik Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, Džemal Abdel Naser, predsjednik Egipta, i Džavaharlal Nehru, premijer Indije.