Posrednici između Istoka
i Zapada
Naučili smo
Prva velika evropska civilizacija nastala je na Kreti tokom trećeg i drugog milenija pr. n. e. Krećani su trgovali s Mezopotamijom, Palestinom, Fenikijom, Sirijom, Egiptom i Južnom Evropom. Druga velika civilizacija, Fenikija, nastala je uz krajnju istočnu obalu Sredozemnog mora, na teritoriji današnjeg Libana. Najvažnija kulturna tekovina Feničana je alfabetsko pismo. Kreta i Fenikija su civilizacije koje su odigrale najvažniju posredničku ulogu između Istoka i Zapada.
Kreta
Arheološka iskopavanja na Kreti potvrdila su postojanje vladarske palače na Knososu, čije su ostatke Grci nazivali "labirintom". Na kratkom videozapisu pogledaj prijestolnu sobu u Minojskoj palači u Knososu, a zatim riješi zadatke i provjeri šta znaš o usponu i padu Krete.
Razmisli: šta je za kretske trgovce značila uloga koju su imali u posredničkoj trgovini?
Fenikija
Iz udžbenika si saznao/saznala da se za Feničane s pravom može reći da su bili prvi pravi pomorski trgovci, a znanje i iskustvo u trgovačkim poslovima omogućilo im je da osnuju vlastite kolonije. Fenikija ne bi postala pomorska i trgovačka sila starog svijeta da Feničani nisu naučili graditi odlične brodove. Na interaktivnoj karti pogledaj na kojem području se rasprostirala Fenikija, a zatim okreni karticu i saznaj više o feničanskim brodovima.
Za Feničane se smatra da su prvi mediteranski narod koji je počeo graditi lađe podobne za plovidbu. Kreirali su novi tip lađe, koji se kasnije koristio isključivo u ratne svrhe. Čamci Egipćana bili su gotovo jednake širine i dužine, a piroge Babilonaca bile su cilindričnog oblika i poput običnih korpi obloženih blatom. Mogle su se upotrebljavati kao ratni brodovi, ali u osnovi to su bile trgovačke lađe. Feničani su napustili stari način gradnje te su gradili duge i uske brodove koji su bili mnogo brži nego bačvaste lađe, u kojima su njihovi susjedi sporo plovili svojim širokim rijekama.
Alfabetsko pismo
Najvažnija kulturna tekovina Feničana jeste alfabetsko pismo. To je bilo prvo pismo u kojem svaki glas ima svoj znak. Od Feničana su ovo pismo preuzeli Grci, kasnije Rimljani, a zatim i ostali evropski narodi. Pogledaj kako izgleda feničanski alfabet, a zatim okreni karticu da vidiš jedan natpis pisan feničanskim alfabetskim pismom.
Zemlja palmi
Među Grcima i Rimljanima Fenikija je bila poznata kao "zemlja palmi". Iako su iza Feničana ostale samo ruševine i nadgrobni spomenici, njihovi podvizi i djela učinili su da se njihovo ime sačuva u povijesti. Odgovori na pitanja koja slijede i provjeri šta znaš o Fenikiji.